O concello de Toques, situado na provincia da Coruña e coñecido polo seu valor patrimonial e natural, atópase ante unha oportunidade única para aproveitar a tecnoloxía como motor de desenvolvemento. A creación dun plan de innovación e desenvolvemento tecnolóxico adaptado ao entorno rural de Toques permitirá mellorar a conectividade dixital, dinamizar a economía local, promover o patrimonio cultural e natural, e mellorar a calidade de vida dos seus habitantes.
1. Análise de Contexto
Toques é un concello cunha poboación reducida e unha base económica fortemente vinculada ao sector agrícola e gandeiro, ademais do turismo rural grazas aos seus recursos naturais como o Parque Natural das Brañas do Deo e os restos arqueolóxicos da súa igrexa prerrománica. Como outros concellos rurais, Toques afronta os desafíos do despoboamento, o illamento tecnolóxico e a necesidade de mellorar a competitividade das súas pequenas empresas.
Con todo, o entorno natural, a tranquilidade, e o patrimonio cultural e natural de Toques representan un forte potencial para atraer novos proxectos que poden facer uso da tecnoloxía para mellorar o desenvolvemento socioeconómico da zona.
2. Obxectivos Estratéxicos
O plan de innovación e desenvolvemento tecnolóxico para Toques persegue os seguintes obxectivos:
- Mellorar a conectividade dixital en todo o concello, asegurando un acceso á internet de calidade para fogares, empresas e servizos públicos.
- Impulsar a dixitalización do sector primario e do turismo, mellorando a eficiencia e a competitividade dos sectores gandeiros, agrícolas e turísticos a través do uso de novas tecnoloxías.
- Promover o teletraballo e atraer nómadas dixitais, convertendo a tranquilidade e os recursos de Toques nun atractivo para profesionais que buscan un estilo de vida rural.
- Preservar e promocionar o patrimonio cultural e natural mediante a dixitalización, facilitando o acceso global ao mesmo.
- Capacitar á poboación local no uso das novas tecnoloxías, garantindo que os veciños e empresarios locais teñan as competencias necesarias para participar na transformación dixital.
3. Liñas de Actuación
3.1. Infraestrutura Dixital e Conectividade
- Desenvolvemento da infraestrutura de banda ancha rural: O primeiro paso fundamental será asegurar que todo o concello de Toques teña acceso a internet de alta velocidade. Para iso, será necesario implementar redes de fibra óptica ou tecnoloxías alternativas, como redes 5G ou internet por satélite en áreas máis illadas. Experiencias en áreas rurais de Finlandia e Escocia mostran que a conectividade é clave para frear o despoboamento rural.
- Wi-Fi en espazos públicos e centros comunitarios: Establecer puntos de acceso gratuítos en áreas públicas como prazas, edificios municipais e centros culturais para mellorar o acceso da poboación.
3.2. Dixitalización do Sector Primario e Empresarial
- Tecnoloxías para a agricultura e gandería intelixente: Ofrecer programas de formación para agricultores e gandeiros locais sobre o uso de tecnoloxías como drons, sensores e software de xestión para mellorar a produtividade. A modernización do sector primario mediante a dixitalización permitirá unha mellor xestión de recursos e un aumento da competitividade.
- Plataformas de venda en liña para produtos locais: Promover a creación de plataformas de comercio electrónico específicas para a venda de produtos agrícolas e artesanais da zona. Este enfoque é similar ao levado a cabo en áreas rurais de Francia, onde pequenas plataformas dixitais permitiron aos produtores rurais acceder a mercados máis amplos.
- Transformación dixital do sector turístico: Desenvolver un plan específico para dixitalizar o sector turístico en Toques, creando contidos dixitais sobre as rutas de sendeirismo, espazos naturais e o patrimonio cultural. Isto inclúe a creación dunha web oficial de turismo e unha aplicación móbil que ofreza información sobre os principais puntos de interese, ademais de funcionalidades como a reserva de visitas guiadas ou experiencias turísticas.
3.3. Espazos para Teletraballo e Nómadas Dixitais
- Creación de espazos de coworking rural: Habilitar un espazo de traballo colaborativo no centro de Toques, dotado de conexión a internet de alta velocidade, que permita a teletraballadores locais e visitantes dispoñer dun lugar moderno e flexible para desenvolver as súas actividades. O éxito de espazos similares en lugares como Navarra e zonas rurais de Portugal demostra que este tipo de instalacións pode atraer a profesionais cualificados e impulsar a economía local.
- Campaña de promoción de Toques como destino para teletraballadores: Crear unha campaña de marketing dixital para promover Toques como un destino ideal para nómadas dixitais, destacando a súa tranquilidade, recursos naturais e conectividade mellorada.
3.4. Dixitalización e Difusión do Patrimonio Cultural e Natural
- Proxecto de dixitalización da igrexa prerrománica de Toques e outros elementos patrimoniais: Realizar a dixitalización en 3D de monumentos clave do concello para preservar o patrimonio cultural e facelo accesible a través de visitas virtuais. Esta estratexia foi usada con éxito en áreas patrimoniais de Italia e Francia, incrementando o atractivo turístico e a preservación do patrimonio.
- Rutas dixitais interactivas: Desenvolver rutas turísticas dixitais que inclúan elementos de realidade aumentada para mellorar a experiencia dos visitantes. Aplicacións móbiles permitirán que os visitantes obteñan información en tempo real sobre o patrimonio e a natureza do concello.
3.5. Capacitación Dixital e Alfabetización Tecnolóxica
- Programas de formación en competencias dixitais para a poboación: Organizar talleres e formacións para mellorar as competencias dixitais dos habitantes de Toques, especialmente centrados en empresarios locais, agricultores, e xente maior, para asegurar que todos poidan beneficiarse da transformación dixital.
- Colaboración con universidades e centros de investigación: Establecer vínculos con universidades galegas para crear programas de formación e proxectos colaborativos que fomenten a innovación tecnolóxica no entorno rural.
4. Impacto Esperado
Este plan terá un impacto positivo a nivel económico, social e cultural:
- Mellora da calidade de vida: O acceso a internet de alta velocidade e as novas oportunidades laborais derivadas do teletraballo mellorarán a calidade de vida da poboación local e axudarán a frear o despoboamento.
- Impulso económico: A dixitalización dos sectores primarios e turísticos permitirá un crecemento sostible da economía local, mellorando a competitividade e a visibilidade de Toques a nivel rexional e nacional.
- Preservación do patrimonio: A dixitalización do patrimonio cultural e natural non só asegurará a súa preservación, senón que tamén facilitará o seu acceso a un público máis amplo, incrementando o fluxo turístico.
- Inclusión dixital: A formación en competencias dixitais axudará a reducir a fenda tecnolóxica e asegurará que todos os habitantes de Toques poidan aproveitar as oportunidades da era dixital.
5. Financiamento e Colaboracións
Este plan estará financiado a través de fondos europeos (como os Fondos Next Generation), axudas autonómicas da Xunta de Galicia e colaboracións con empresas de telecomunicacións e tecnoloxía. A cooperación coas universidades galegas será clave para desenvolver proxectos de innovación aplicados ao sector rural.
6. Conclusión
O Plan Detallado de Innovación e Desenvolvemento Tecnolóxico para Toques é unha folla de ruta ambiciosa que busca transformar o concello nun referente de innovación tecnolóxica en áreas rurais galegas. Mediante a mellora da conectividade dixital, o impulso á dixitalización empresarial e a preservación do patrimonio, Toques poderá ofrecer novas oportunidades aos seus habitantes, atraendo investimento e freando o despoboamento. O éxito deste plan estará baseado na colaboración entre o sector público, o privado e a comunidade local.
